Laras Pelog

Pelog iku salah sijiné laras ing gamelan. Saliyane Pelog, ana uga Slendro. Pelog béda karo Slendro , ing Pelog ana angka 4 (papat) karo 7 (pitu). Laras Pelog duwé 7 nada yaiku 1 2 3 4 5 6 7.

Asal-Usul

Durung ana ahli kang bisa mesthèkaké kapan laras Pelog wiwit ana ing tanah Jawa. Para empu Karawitan uga ora ana sing ngerti babagan iki. Nanging sing jelas, laras Pelog kuwi kalebu ing larang anyar ing donya karawitan ing Jawa. Amarga, asliné laras Gamelan ing Jawa kuwi biyèn mung slendra.

Notasi

Angka	Pangucap	Jeneng
1	ji (siji)	panunggal
2	ro (loro)	gulu
3	lu (telu)	dhadha
4	pat (papat)	papat
5	ma (lima)	lima
6	nem (enem)	nem
7	pi (pitu)	pitu

Watak lan Pathet

Ing Bali, Pélog digunaake kanggo kahanan sing seneng, amarga asring dienggo kanggo acara nikahan lan kanggo iringan Tari.

Ing Jawa, ana telung pathet.  Pathet iku kapérang dadi Nem, Lima, lan Barang.

Pathet Nem

Umume ditulis "Pelog Nem’’. Pathet iki dienggo ing swara kang cendhek kanthi adhedasar 2 karo 3. Perangan swara ing pathet iki asring disilih dening pathet liyané. Ing pelog pathet 5 dienggo kanggo pagelaran wayang sadurungé tengah wengi.

Pathet Lima

Umume ditulis "Pelog Lima". Pathet iki adhedhasar swara angka 5 karo 1. Pathet iki dienggo selang-seling karo pelog pathet nem ing pagelaran nalika isih bukaning wengi nganti tengah wengi.

Pathet Barang

Pathet iki nganggo swara angka 6, 2, lan 3 dadi dhasaré. Tinimbang Pelog liyané, pathet Barang luwih dhuwur swarané lan luwih sigrag. Beberangen karo Slendro Manyura, pathet iki dienggo ing wayah ésuk, wiwitané wengi, pungkasané wengi, lan kanggo upacara-upacara khusus.

Laras Slendro

Slendro iku salah sijiné laras ing gamelan.  Ana 5 swara (nada). Slendro béda karo pelog, ing slendro ora ana angka 4 (papat) karo 7 (pitu). Laras slendra nduwé 5 nada neng masing-masing oktaf, yaiku 1 2 3 5 6 utawa C- D E+ G A lan masing-masing nduwé béda interval swara sing cilik.

Asal-Usul

Durung ana ahli kang bisa mesthèkaké kapan slendra wiwit ana ing tanah Jawa. Ana kang ngira yèn ‘’slendro’’ ana sesambungane karo Wangsa Syailendra kang naté kawentar ing Jawa kuna. Ana sawetara ahli sing golèk sesambungané slendra karo andha swara tradhisional ing Indhia lan Cina.

Notasi

Angka	Pangucap	Jeneng
1	ji (siji)	panunggal
2	ro (loro)	gulu
3	lu (telu)	dhadha
5	ma (lima)	lima
6	nem (enem)	nem

Watak lan Pathet

Ing Bali, slendro digunaake kanggo kahanan sing sedhih, amarga asring dienggo bareng karo anglung kanggo acara ngobong mayit.

Ing Jawa, ana telung pathet. Pathet iku kaperang dadi ‘’nem, sanga,’’ lan ‘’manyura’’. Urutan iki umume kanggo pagelaran wayang

Pathet Nem

Umume ditulis ‘’slendro nem’’. Pathet iki dienggo ing swara kang cendhek kanthi adhedasar 2 karo 3. Perangan swara ing pathet iki asring disilih dening pathet liyane. Ing pelog pathet 5 dienggo kanggo pagelaran wayang sadurunge tengah wengi.

Pathet Sanga

Umume ditulis ‘’slendro sanga’’. Ana kalane uga disebut ‘’barang miring’’. Pathet iki adhedhasar swara angka 5 karo 1. Pathet iki dienggo selang-seling karo pelog pathet nem ing pagelaran wayang nalika isih bukaning wengi nganti wengi.

Pathet Manyura

Pathet iki nganggo swara angka 6, 2, lan 3 dadi dhasaré. Tinimbang slendro liyane, pathet manyura luwih dhuwur swarane lan luwih sigrag. Beberangen karo pelog barang, pathet iki dienggo ing wayah esuk, wiwitane wengi, pungkasane wengi, lan kanggo upacara-upacara khusus.